اردوان دوم ( هجدهمین شاه شاهنشاهی اشکانی )

اَردَوان دوم یا اشک هجدهم ، هجدهمین شاه اشکانی است ، که از سال ۱۲ میلادی تا سال ۳۸/۴۱ میلادی سلطنت کرد . پیش از او بهنام یکم ( ونون یکم ) و تیرداد سوم ( شاه شورشی ) و پس از او وردان یکم به عنوان شاهنشاه اشکانی بر تخت نشستند .
وی همچنین چند سالی در مقام و جایگاه فرمانروای ماد آتروپاتن حکومت کرد ، پس از او بهنام دوم این جایگاه را از آن خود کرد .
اردوان دوم زاده سال ۳۰/۲۵ پیش از میلاد میباشد . وی از دودمان اشکانیان و دارای دین و مذهب مزدیسنا بود .
پدرش شاهزاده ناشناس از داهه و مادرش دختر ناشناس فرهاد چهارم بود .
او پنج فرزند با نام های وردان یکم ، آرشاک یکم ، ارد یکم ، اردوان و گودرز دوم ( فرزنده خوانده ) داشت .

او قبل از رسیدن به پادشاهی اشکانی ، فرمانروای ماد آتروپاتن و دست نشانده دولت مرکزی اشکانی بود . اصل و نسب او از طرف مادرش به اشکانیان می‌رسید . اردوان در سال ۱۲ میلادی تاج و تخت پادشاهی را از دست بهنام ( همان ونون یکم ) که تا آن زمان شاه ایران بود ، گرفت . پیش از آنکه اردوان دوم به تخت بنشیند ، اوضاع داخلی ایران بهم ریخته و آشفته بود . اردوان به سر و سامان دادن اوضاع کشور پرداخت و شورش ‌هایی را که به وقوع پیوسته بود ، سرکوب کرد .

« رسیدن به شاهی »
بزرگان و سران ایران از بهنام یکم ( ونون یکم ) که از سال ۷/۸ میلادی پادشاه ایران بود ، ناراضی بودند . بهنام به دلیل اقامت در روم تربیتی رومی داشت و از عهدهٔ کارها آنچنان که انتظار می‌رفت ، برنمی آمد . در سال ۱۲ میلادی بزرگان کشور اردوان دوم را به جای او به عنوان پادشاه ایران برگزیدند و او با برکنار کردن بهنام بر تخت پادشاهی نشست . بهنام به ارمنستان رفت و آنجا را اشغال کرد ، اما اردوان او را از آنجا راند . بهنام پس از آن به سوریه گریخت و تحت حمایت و پشتیبانی رومیان قرار گرفت .

« جنگ با رومیان و برکنار شدن از پادشاهی »
رومیان از اتفاقات و رخداد های پیش آمده در ایران سود بردند و بر خلاف عهد و پیمانی که با ایران بر سر مسائل ارمنستان داشتند ، فردی به نام آرتاکسیس را به پادشاهی ارمنستان منصوب کردند . اردوان دوم از این کار آنها آزرده دل و رنجیده خاطر گشت و نامه‌ ای توهین‌ آمیز به تیبریوس قیصر روم نوشت و سپس ارشک پسر خود را بر تخت پادشاهی ارمنستان نشاند . تیبریوس از این کار او خشمگین و عصبانی شد و یکی از پسران فرهاد چهارم را که در نزد او بود ، به سوریه روانه کرد تا جنگ خانگی در ایران به راه اندازد . تیبریوس همچنین مردمان شمالی از جمله گرجیان را به هجوم به ارمنستان تحریک کرد . این مهاجمان ارشک را کشتند و به این ترتیب اردوان با آنان و رومیان وارد نبرد شد و در این جنگ شکست خورد . این شکست و رخداد های دیگری که در آن زمان اتفاق افتاد ، سبب شد که وی را از سلطنت خلع کنند و فردی به نام تیرداد را به جای او بر تخت سلطنت بنشانند .

« رسیدن دوباره به شاهی »
بعد از این که اردوان دوم از پادشاهی خلع شد ، از پای ننشست و به گرگان رفت . وی در آنجا پیروان و یاران زیادی یافت و با همراهی آنان به تیسفون بازگشت و دوباره بر تخت سلطنت تکیه زد . این نبردهای خانگی و آشفتگی‌های داخل ایران این فرصت را به رومیان داد تا تلاش برای باز پس گرفتن ارمنستان از ایران را از سر بگیرند . رومیان با شتاب و عجله فراوان علاقه‌مندی خود را برای صلح و آشتی با دولت اشکانی و مذاکره بر سر مسئلهٔ ارمنستان اعلام کردند . اردوان از آنجایی که جنگ با رومیان را صلاح نمی‌دید ، قبول کرد که از ارمنستان چشم پوشی کند و دیگر این سرزمین زیر نفوذ و فرمانروایی ایران نباشد . این اقدام وی بزرگان کشور را دوباره رنجیده خاطر کرد و او که پادشاهی را با سختی‌ های بسیار دوباره به دست آورده بود ، یک بار دیگر به وسیله آن‌ها خلع شد . اندکی بعد از این اتفاق ، اردوان دوم برای سومین بار بر تخت پادشاهی ایران نشست .

« مرگ اردوان دوم »
وی در سال ۴۰ میلادی درگذشت . بعد از مرگ او نبرد خانگی با شدت بیشتری ادامه پیدا کرد و در زمان کوتاهی سه شاه بر تخت سلطنت نشستند و این وضع تا زمان به پادشاهی رسیدن بلاش یکم ادامه داشت .

عکس فوق نگاره ای از سکه ی اردوان دوم ، شاهنشاه اشکانی میباشد .