مهران رازی

مهران بهرام رازی، که اغلب به صورت مهران رازی هم در کتاب های تاریخ نوشته شده است، یکی از سرداران و پهلوانان ایرانی در زمان ساسانیان بود. مهران رازی اهل ری و از خاندان مشهور مهران بود.

نام مهران رازی نخستین بار در زمان حمله اعراب به ایران دیده می شود. مهران رازی اولین در طی حمله اعراب به ایران و در جنگ قادسیه ذکر شده است. مهران رازی در جنگ قادسیه یکی از فرماندهان سپاه رستم فرخزاد بود که پس از شکست ایرانیان همراه سپاه شکست خورده ایران به تیسفون بازگشت.

پس از تصرف تیسفون توسط اعراب و رفتن یزدگرد سوم و بزرگان ایرانی، مهران نیز با اندک سپاهش با اعراب به شیوه جنگ و گریز با اعراب جنگید و پس از آن نیز با هماهنگی با یزدگرد سوم نیروی نسبتا بزرگی را در حلوان گرد آورد و خودش نیز در دژ مستحکم جلولا همراه سپاهش مستقر شد ماه ها با اعراب جنگید و ازآنجایی که دژ جلولا بسیار مستحکم و دارای حصار های از جنس سنگ داشت اعراب نتوانستند رخنه ای در دیوارهای آن به وجود بیاورند به همین دلیل فقط به محاصره آن پرداختند. ولی سرانجام مهران که میدید آذوقه دژ در حال پایان است تصمیم گرفت با سپاه 4 هزار تنی خود از دژ بیرون آمده و مستقیما با سپاه اعراب بجنگد ولی در اوج نبرد بار دیگر طوفان ریگ به کمک اعراب آمده و ایرانیان بار دیگر شکست خوردند. مهران و سپاهش ناچار به سوی شهر حلوان عقب نشینی کردند و در آنجا نیز جنگی بین دو سپاه درگفت و زمانی که خود مهران رازی همچون یک سرباز عادی در خط مقدم می جنگید توسط تیری که از سوی اعراب پرتاب شده بود کشته شد. (نبرد جلولا سال 637 میلادی)