مهرداد دوم ، اشک هشتم یا مهرداد بزرگ هشتمین شاهنشاه اشکانی است که از سال ۱۲۴ پیش از میلاد تا سال ۹۱ پیش از میلاد حکومت کرد .
پیش از او اردوان یکم و پس از او گودرز یکم به عنوان شاهنشاه اشکانی بر تخت سلطنت نشستند .
وی پسر و جانشین اردوان یکم ، از دودمان اشکانیان و دارای دین و مذهب مزدیسنا بود .
او صاحب دو فرزند با نام های گودرز یکم و مهرداد سوم شد .
لقب « بزرگ » را به علت مقتدر و توانمند بودن در همه امور حکومت تا نظامی و نظم و سازمان دادن به تمام امور ایران و برقرار کردن اقتدار مطلق فرمانروا پس از دوره هرج و مرج و اغتشاش بعد از مرگ فرهاد دوم به او داده اند .
مهرداد زمانی به پادشاهی رسید که ایران از هر طرف تیررس و آماج تهاجم اقوام مختلف شده بود در درون کشور نیز مخالفان از هر سو برای گرفتن قدرت به مقام و جایگاه فرمانروا حمله می‌کردند .
مهرداد با دلاوری و درایت تمام نواحی تصرف شده را باز پس گرفت و مرزهای ایران را در شرق تا کوه‌های هیمالیا و در غرب تا میانرودان رساند . در دوران فرمانروایی او حکومت اشکانی به یکی از بزرگترین قدرت های زمان خود تبدیل شد . این پادشاه یکی از شاهان بزرگ اشکانی است و در زمان او ایران بر سکاها و مردمان صحراگرد که از طرف شمال بر ممالک ایران فشار می آوردند فائق آمد و مهرداد آنچنان شکست سختی به آنها داد که دیگر تا مدت‌ها متعرض ایران نشدند و همچنین در دوران این پادشاه ایران وارد مرحله ی جدیدی شد . توضیح آنکه حکومت عالمگیر روم تمام عالم غرب را تسخیر کرده به سرحدات ایران نزدیک گردید و اوضاع جدیدی در آسیای غربی به وجود آمد . در دوران فرمانروایی او ایران و روم هم مرز شدند . خلاصه اوضاع در چند کلمه این است : از یک طرف دولت جمهوری روم ( بعدها امپراتوری روم ) فتح ایران و هند را برای تکمیل جهانداری خود لازم می‌دید و از سمت دیگر ایران که به طرف غرب توسعه می یافت با این حریف قدرتمند و زبردست که عالم را عاجز و ناتوان کرده بود قهراً مواجه و روبه رو می شد . در نتیجه این رخداد های تاریخی ایران و روم در مدت چند قرن با هم بر سر تقسیم عالم در مبارزه و نبرد بودند و کشمکش اشکانیان با رومی‌ها با فاصله هایی در سه قرن استمرار یافت و بعد از انقراض آنها هم زنجیره این جنگ ها نگسست ؛ ساسانیان نیز به مدت چهار قرن با رومی ها و یونانی ها در زد و خورد بودند .
او همچنین به اوضاع داخلی ایران نظم و سازمان داد و اقتصاد شکوفایی را راه اندازی کرد و فقر و تنگ دستی در کشور از بین رفت . طول دوره حکومت مهرداد بزرگ را یکی از عصر های زرین و پرشکوه تاریخ ایران می دانند .
مهرداد دوم اولین شاه اشکانی بود که همانند شاهان هخامنشی خود را « شاه شاهان » خواند .
« نبرد ها »
مهرداد پس از نشستن بر تخت پادشاهی ، ابتدا بابل را از تازیان پس گرفت و سپس به ارمنستان لشکر کشید . وی در سال ۱۱۳ پیش از میلاد سراسر میانرودان را به دست آورد و آنگاه رو به شرق نهاد . قبل از رسیدن مهرداد به سلطنت ، در حدود سال ۱۳۳ پیش از میلاد در شرق ، سکاها به مرزهای ایران و بلخ هجوم بردند ، دولت بلخ را نابود کردند و دولت های کوچک یونانی را تا نزدیک هندوستان از بین بردند . آنها به داخل ایران نیز تازیدند و پارت و گرگان را لگدکوب اسبان خود کردند . عده ای از آنان به سیستان و باختر رفتند و حکومتی سکایی به وجود آوردند و از این پس سرزمین زرنگ سکستان (سیستان) نامیده شد . حتی اردوان دوم پادشاه ایران که پدر مهرداد دوم بود ، نیز در جنگی با آنان کشته شد . مهرداد با نبردی سهمگین سکاها را شکست داد . وی پارت و هرات را آزاد کرد و حکومت سکایی سیستان را وابسته به حکومت اشکانی کرد . وی مرو و بخش‌هایی از فرارود را نیز اشغال کرد . او همچنین در جنگی که در شمال عربستان کنونی انجام شد ، چادرنشینان تازی را که نیت وارد شدن به قلمرو حکومت اشکانی را داشتند ، شکست داد و آنها را تا مرکز بیابان عربستان به عقب راند .
« پایان زندگی مهرداد »
در پایان زندگی مهرداد دوم در شرق و غرب قلمرو اشکانیان تهاجم و تعرضاتی صورت گرفت . تیگران ، پادشاه ارمنستان از مرگ مهرداد استفاده کرد و بخش شمالی میانرودان را اشغال کرد . در این زمان گودرز که در دوران مهرداد دوم در بابل قیام کرده بود ، برای مدت کوتاهی به سلطنت رسید . اُرُد گودرز را از حکومت انداخت و پس از دوره کوتاهی سیناتروک به جای او بر تخت سلطنت نشست .
« مرگ مهرداد دوم »
وی در سال ۹۱ پیش از میلاد درگذشت .
عکس فوق نگاره ای از سکه ی مهرداد دوم ، شاهنشاه اشکانی میباشد .
