هرمزد سوم شاه ساسانی

بیوگرافی هرمزد سوم

هرمزد سوم یا هرمز سوم هفدمین پادشاه ساسانی می باشد از روی سکه هرمز سوم ساسانی مشخص شده که در سال 459 میلادی شاه ایران بوده است. پدر او یزدگرد دوم و مادرش ملکه دینگ بود. مدت پادشاهی هرمزد سوم کوتاه بود چرا که وقایعی پیش آمد که او را به کام مرگ برد.

سکه هرمز سوم ساسانی

سکه های هرمز سوم ساسانی بسیار نایاب بوده و برخی آن را با سکه های دیگر شاهان ساسانی اشتباه گرفته اند.

به پادشاهی رسیدن هرمزد سوم

یزدگرد دوم دو پسر داشت به نام های فیروز و هرمزد. فیروز پسر بزرگ تر به هنگام مرگ پدر در سیستان می زیست و از پایتخت کشور دور بود، برادرش هرمزد فرصت را مغتنم شمرده و تاج و تخت را به تصرف در آورد. ظاهرا علت این اقدام جسورانه، میل باطنی یزدگرد دوم به جانشینی هرمزد بود و گویا هرمزد در پیش یزدگرد بسیار گرامی بود.

ولی به هر ترتیبی بود هرمزد سوم توانست در سال 457 میلادی بر تخت شاهی بنشیند. ولی در این بین فیروز برادر بزرگتر هرمزد سوم، به اعتبار ارشدیت، که سلطنت را حق مسلم خویش می دانست، برای احراز این مقام سزاوارتر از برادر خود می دانست، فیروز با سپاهی که از نواحی شرق ایران گرد آورده بود، به طرف راگا(ری) که هرمزد در آن هنگام در آن جا حضور داشت، رفت.

جنگ هرمز سوم با برادرش

در طول مدتی که دو برادر در حال جنگ با یکدیگر بودند، مادرشان ملک دینگ در تیسفون سلطنت می کرد. به موجب بعضی از روایات عربی و ایرانی، فیروز(پیروز) از پادشاه هپتالیان(هیاطله) سپاهی را به یاری خواسته است و سپاهی که با آن به جنگ برادر خود هرمزد رفت، سپاهی بود که پادشاه هپتالیان در اختیار او گذاشته بود.

این روایات به افسانه می ماند و ظاهرا منشا آن برداشتی از سرگذشت قباد پسر فیروز است. اما بنابر نوشتۀ مارکوارت، به هنگام مرگ یزدگرد دوم هنوز هپتالیان(هیاطله) یا همان هون های سفید، به مرزهای ایران نرسیده بودند.

مرگ هرمزد دوم و پایان پادشاهیش

هنوز مدت زیادی از جنگ دو برادر نگذشته بود و نتیجۀ جنگ بین آن دو هنوز مشخص نشده بود که، مردم از هرمزد سوم رنجیده خاطر شده و به هواخواهی فیروز یا پیروز برخاستند.

فیروز نیز به کمک بهرام (ورهرام) مربی و پرورندۀ خود که به خانوادۀ بزرگ مهران تعلق داشت، هرمزد را شکست داده و او را اسیر ساخت. و بنا به گفتۀ الیزِئوس مورخ ارمنی او را به هلاکت رسانید و در همان سال یعنی ۴۵۹ میلادی بر اریکۀ شاهی مستقر گردید. و بدین ترتیب پادشاهی هرمزد سوم بیش از چند ماه به طول نیانجامید.

سرچشمه ها
پیرنیا، زرین کوب