در طول تاریخ جنگ های بسیاری بنا به دلایل مختلفی رخ داده است و امپراتوری ها پادشاهان بسیاری سقوط کرده اند و یا مردمان بسیار زیادی در اثر جنگ ها کشته شده اند. اما برخی از جنگ ها نقش مهمی در تاریخ بازی کردند و به یاد ماندنی هستند. برخی از جنگ ها افسانه های جدیدی را ایجاد کردند که برای نسل های مختلف گفته شده اند. امروزه برخی از تاکتیک های کارآمد نظامی که در میدان جنگ باستان آغاز می شوند، ادامه دارد. هانیبال، اسکندر کبیر و … با استراتژی های درخشان خود ثابت کرد که هیچ چیز در میدان جنگ غیر ممکن نیست.
در این بخش ما قصد داریم تا 14 جنگ بزرگ تاریخ را برایتان بگوییم
رتبه چهاردهم : جنگ پلاته
طرفین درگیر: امپراتوری هخامنشی و یونان
سرداران سپاه ایران: ماردینیوس، ماسیس تیوس
سرداران سپاه یونان: پوزانیاس، آریستیدس
تاریخ جنگ: 479 پیش از میلاد مسیح
پیروز جنگ: یونان
محل جنگ: یونان، پلاته
تعداد ارتش یونان: 40،000 یا 110 هزار تن
تعداد ارتش ایرانیان: 60 یا 100 هزار تن
جنگ پلاته یکی از جنگ های بزرگ ایران و یونان در زمان خشایارشا بود که پس از تصرف آتن توسط ارتش ایران و پس از شکست سالامیس روی داد.
در این جنگ سواره نظام ایران شهامت و شجاعت بسیاری از خود نشان داد ولی کشته شدن سرداران ایران در این جنگ و صلابت و ایستادگی هوپلیت های یونانی منجر به شکست ارتش ایران و پیروزی یونان شد که طی آن سپاه ایران به کلی از پای در آمد.
سپاه ایران در صورت پیروزی می توانست بر یونان مسلط شده و حتی کل اروپا را ضمیمه امپراتوری ایران بکند.
رتبه سیزدهم : جنگ ترموپیل
طرفین درگیر: امپراتوری هخامنشی و یونان
سرداران سپاه ایران: خشایارشا، ماردینیوس، هایدرانوس
سرداران سپاه یونان: دموفیلوس، لئونیداس
تاریخ جنگ: 480 پیش از میلاد مسیح
پیروز جنگ: امپراتوری ایران
محل جنگ: یونان، ترموپیل
تعداد ارتش یونان: حدود 9 هزار تن
تعداد ارتش ایرانیان: تعداد اغراق آمیز دو میلیون
در تابستان سال 480 ق.م، یک نیروی یونانی بی نظیر از 7000 مرد که به رهبری شاه لئونیداس از اسپارتا برای مدت 7 روز ایرانیان را در ترموپیل متوقف کرد. این جنگ، اغلب به عنوان معروف ترین جنگ های تاریخ گذشته شناخته می شود. لئونیدس دو روز با نیروی خود جاده را مسدود کرد؛ این جاده که تنها راه برای انتقال ارتش ایران بود و تنها 16 متر عرض داشت و سپاه ایران که ارکان اصلی اش سواره نظام بود به هیچ وجه نتوانست در این محل تنگ کاری از پیش ببرد.
سرانجام نیز با خیانت یونانیان ایرانیان از بیراهه به پشت سپاهیان یونان رسیدند و سپاه کوچک ولی قدرتمند یونان در این جنگ شکست خورد و راه به روی سپاه ایران، برای فتح یونان باز شد.
رتبه دوازدهم : نبرد صخره‌های سرخ
طرفین درگیر: جنگ سالاران جنوب، لیو بی و سان کوان و جنگ سالار شمالی سائو سائو
سرداران جنگ سالاران جنوب: لیو بی و سان کوان
سرداران جنگ سالار شمالی: سائو سائو
تاریخ جنگ: 208 میلادی
پیروز جنگ: جنگ سالاران جنوب
محل جنگ: چین، رود یانگ تسه
تعداد ارتش جنگ سالاران جنوب: 50 هزار تن
تعداد ارتش جنگ سالاران شمال: 800 هزار تن
سلسله هان چین را به مدت چهار قرن حکومت کرد و پادشاهی را به دوره غربی و شرقی خود تقسیم کرد. در سال 208 میلادی بین دو جنگ سالار جنوبی، لیو بی و سان کوان، و سائو سائو، که تحت کنترل بخش شمالی چین بودند، در 208 ق. م. سائو سائو 800،000 سرباز خود را جمع آوری و به سرعت با یک ماموریت برای متحد کردن چین به رقبای جنوبی خود حمله کرد.
جنگ سالاران جنوب 50،000 سرباز داشتند، از جمله 30،000 سرباز دریایی آموزش دیده توسط رهبر ژو. علیرغم تعداد کم سربازان، لیو بی و سان کوان موفق به تجزیه و تحلیل نواقص ارتش سائو سائو شدند.
در این نبرد بزرگ علی رغم اینکه سائو سائو یک ارتش بزرگ در اختیار داشت نتوانست از پسِ یک سپاه 50 هزار تنی بر بیاید و شکست خورد.
رتبه یازدهم : نبرد قادسیه
طرفین درگیر: امپراتوری ساسانی و اعراب مسلمان
سرداران ایران: رستم فرخزاد، مهران رازی، بهمن جادویه، هرمزان، پیرازن، گلینوش،بندوی
سرداران اعراب: سعد وقاص
تاریخ جنگ: 636 میلادی
پیروز جنگ: اعراب مسلمان
محل جنگ: عراق، شهر ساباط
تعداد ارتش ساسانیان: 30 یا 100 هزار تن
تعداد ارتش اعراب: 30 یا 60 هزار تن
جنگ قادسیه، بزرگ ترین جنگ اعراب و ساسانیان بود که در سال 636 میلادی درگرفت و این جنگ بزرگ 4 روز به طول می انجامد.
در روز نخست ایرانیان پیروز جنگ بودند ولی در روز دوم سرداران بزرگی چون بندوی و بهمن جادویه کشته شدند و در روز سوم سپاه انبوهی به مسلمانان می پیوندد و مسلمانان جنگ روز سوم را تا صبح ادامه می دهند.
در روز چهارم ایرانیان دچار کمبود آب می شوند و سردار ایران رستم فرخزاد چون وضعیت را این چنین می بیند، سعد را به مبارزه می طلبد و جنگ تن به تن بین دو سردار سپاه در میگیرد و رستم اسب سعد را زخمی می کند ولی ناگهان گرد و غبار دیده های رستم را می پوشاند و سعد از پشت سر رستم را به قتل می رساند و سپاه ایران با کشته شدن رستم رو به هزیمت می کند. در نتیجه این نبرد امپراتوری ایران نیز سقوط می کند.
رتبه دهم : نبرد چانگ پینگ
طرفین درگیر: ایالت چین و ایالت ژائو
سرداران ایالت چین: وانگ او، بای چی
سرداران ایالت ژائو: لیان پو، ژائو کوو
تاریخ جنگ: آوریل 262 پیش از میلاد – ژوئیه 260 پیش از میلاد
پیروز جنگ: ایالت چین
محل جنگ: شانشی، شمال غربی گائوپینگ
تعداد ارتش چین: 450 هزار تن
تعداد ارتش ژائو: 550 هزار تن
نبرد چانگ پینگ در دوران حکومت های متخاصم در چین بین ایالت چین و ژائو صورت گرفت. چین توانست پیروزی قاطع را به دست آورد. اما چین مجبور شد تا در سال 262 قبل از میلاد به ژائو حمله کند. ولی ژائو، با نیروی 400 هزار نفری خود، به اردوگاه چین،که سپاه چین درآن حضور نداشت، حمله کرد. با این حال، قبل از رسیدن سپاه چین به اردوگاه، ارتش چین نیروی ژائو را در کوهستان شکست داد. ساه ژائو نیز پس از 46 روز بدون لوازم زائو در نهایت تسلیم شد.
رتبه نهم: نبرد شالونز
طرفین درگیر: امپراتوری روم و امپراتوری گالیم
سرداران روم : اورلیان
سرداران ایالت: تتریکوس یکم
تاریخ جنگ: 274 میلادی
پیروز جنگ: امپراتوری روم
محل جنگ: فرانسه، شالونز
تعداد ارتش روم: 20 هزار تن
تعداد ارتش گالیم: 23 یا 50 هزار تن
این جنگ در سال 274 میلادی درگرفت و طی آن امپراتوری روم به عمر امپراتوری گالیم پایان داد و این امپراتوری برای همیشه به روم پیوست.
رتبه هشتم: نبرد کادش
طرفین درگیر: پادشاهی مصر باستان و پادشاهی هیتی
سرداران مصر : رامسس دوم
سرداران هیتی: مواتالی دوم
تاریخ جنگ: 1274 پیش از میلاد مسیح
پیروز جنگ: مصر
محل جنگ: رودخانه اورونت در نزدیکی کادش
تعداد ارتش مصر: 20 هزار تن شامل 16 هزار پیاده و 2 هزار ارابه دو نفره
تعداد ارتش هیتی: بین 23000 تا 50000 نفر شامل 15000 تا 40000 پیاده و 2500 تا 3700 ارابه
نبرد کادش یکی از بزرگترین جنگ های عصر برنز و یقینا بزرگترین جنگ ارابه ای در تاریخ بشر است که در سال 1274 پیش از میلاد مسیح بین مواتالی دوم شاه هیتی و رامسس دوم شاه مصر باستان رخ داده است. در این نبرد پنج هزار ارابه جنگی و بیشتر از 9 هزار سرباز پیاده نظام در این جنگ شرکت داشتند.
این نبرد از نظر تاکتیکی، منجر به پیروزی رامسس دوم پادشاه مصر شد. پس از آنکه در شروع جنگ سپاهش به علت حمله ناگهانی ارابه های جنگی هیتی ها آشفته شد، رامسس توانست شجاعانه ارتشش را که در حال هزیمت بودند از دوباره گرد آورد. سپس ارابه های دو نفره چابک تر مصری، ارابه های جنگی سه نفره سنگین تر و کند تر هیتی را تعقیب کردند و بر آنان پیروز شدند.
ارابه های جنگی هیتی به سوی رودخانه فرار کردند و طبق گزارش منابع مرتبط با رامسس ارابه رانان ارابه‌ها رها کرده و هزیمت اختیار کردند. اما طبق منابع هیتی، در خاتمه جنگ رامسس شکست یافته و مجبور به دست شستن از تصرف کادش شد. مورخان نوین بر این باورند که این جنگ نشانه برتری فناوری مصری‌ها بود و برای آن ها روحیه بخش محسوب شد.
این جنگ قدیمی‌ترین جنگ تاریخ بشر است که اطلاعات ارتش ها و آرایش آننان در تاریخ ثبت شده‌است.
رتبه هفتم: محاصره سیراکوز
طرفین درگیر: جمهوری روم و ساراگوس کارتاژ
سرداران جمهوری روم : مارکوس کلودیوس، مارسلوس
سرداران کارتاژ : اپسایدز
تاریخ جنگ: 212-214 پیش از میلاد
پیروز جنگ: جمهوری روم
محل جنگ: سیراکوس
تعداد ارتش روم: 18،000 پیاده نظام 2000 سواره نظام
تعداد ارتش کارتاژ: 21 هزار تن
محاصره سیراکیوز بخشی از جنگ دوم پانیک است که در سالهای 214-212 قبل از میلاد رخ داد. محاصره سیراکوز توسط جمهوری روم که در نتیجه آن این شهر یونانی متعلق به مگنا گراسیا (یونان بزرگ) برای همیشه سقوط کرد. در طی محاصره، سربازان این شهر توسط سلاح هایی که بدست ارشمیدس طراحی و ساخته شده بود از شهر دفاع می کردند. در پایان محاصره ارشمیدس بدست یکی از سربازان رومی کشته شد، اگر چه ژنرال مارسلیوس پیش از سقوط شهر دستور داده بود تا گزندی به او نرسانند.
پس اشغال سیراکوز توسط روم، کل جزیره سیسیل بدست جمهوری روم افتاد، که خود دروازه ورود روم به قاره آفریقا و پیروزی نهایی بر حکومت کارتاژ بود.
رتبه ششم: نبرد متوروس
طرفین درگیر: جمهوری روم و کارتاژ
سرداران جمهوری روم : مارکوس لیوویوس سالیناتور، گایوس کلودیوس نرو، پریسی لیکینیوس
سرداران کارتاژ : هانیبال بارکا
تاریخ جنگ: 207 پیش از میلاد
پیروز جنگ: جمهوری روم
محل جنگ: رودخانه متوروس، مارکه، ایتالیا
تعداد ارتش روم: 7000 سرباز: (8 لژیون رومی به اضافه نیروهای نرو 7000)
تعداد ارتش کارتاژ: 30،000 سرباز: (25،000 پیاده نظام و 5،000 سواره نظام) و 15 فیل جنگی
نبرد متوروس یکی از مهمترین جنگ های، جنگ دوم پانیک بود. که در آن رومی ها بر کارتاژ پیروز می شوند.
رتبه پنجم: سومین جنگ بردگان
طرفین درگیر: جمهوری روم و بردگان فراری
سرداران جمهوری روم : گایوس کلودیوس گلبر، پوبیلیوس وارینیوس، لوسیوس فوریوس، لوسیوس کوسسیونی، گنوس کورنلیوس لنتولوس کلادیانوس
سرداران بردگان : اسپارتاکوس، گانیکوس، اُاِنومائوس، کاکتوس،کریکسوس
تاریخ جنگ: 71-72 پیش از میلاد
محل نبرد: ایتالیا
پیروز جنگ: جمهوری روم
تعداد ارتش روم: 8 لژیونهای رومی 4،000-6،000 پیاده نظام + کمکی (32،000-48،000 پیاده نظام + کمکی، 12،000 سرباز پادشاهی،
تعداد سپاه بردگان: 120 هزار تن
جنگ سوم بردگان آخرین نبرد برده ها علیه جمهوری روم بود که توسط اسپارتاکوس رهبری می شد. گروه کوچکی از 78 بردگی و گلادیاتورهای فراری به یک ارتش عظیم متشکل از 120،000 مرد، زن و کودک تبدیل شد. رومیان یک ارتش هشت لژیونی تحت رهبری مارکوس کراسوس تشکیل دادند. این جنگ در 71 سال قبل از میلاد با پیروزی قاطع روم پایان یافت.
رتبه چهارم: نبرد گوگمل
طرفین درگیر: امپراتوری هخامنشی و یونان
سرداران ایران : داریوش سوم، بسوس، مازایوس، اوونته دوم، آتروپات
سرداران یونان: اسکندر مقدونی، سلوکوس نیکاتور، کراتروس،پارمینون،پردیسکاس،آنتی گوس، کلتوس، نئارچوس، آریستون،
تاریخ جنگ: 331 پیش از میلاد
پیروز جنگ: یونان
محل جنگ: موصل امروزی
تعداد ارتش یونان: 4000 پیاده نظام و 7000 سوار
تعداد ارتش ایران : 200 هزار پیاده و 45 هزار سوار پارسی و 15 فیل و ارابه های جنگی
نبرد گوگمل واپسین حرکت داریوش سوم برای حفظ امپراتوری هخامنشی بود که سرانجام با شکست ارتش ایران عمر امپراتوری با شکوه هخامنشی نیز به پایان رسید.
رتبه سوم: نبرد سالامیس
طرفین درگیر: امپراتوری هخامنشی و یونان
سرداران ایران : خشایارشا، ماردینیوس
سرداران یونان: تمیستوکلس
تاریخ جنگ: 331 پیش از میلاد
پیروز جنگ: یونان
محل جنگ: جزیره سالامیس
تعداد ارتش یونان: 400 فروند کشتی
تعداد ارتش ایران : تعداد اغراق آمیز دو میلیون
نبرد دریای سالامیس که در نتیجه آن سپاه ایران شکست فاحشی میخورد و هزاران تن کشته می دهد و در نتیجه خشایارشا به آسیا باز می گردد و یونان از ویرانی نجات پیدا می کند.
رتبه دوم: نبرد کاره
طرفین درگیر: امپراتوری اشکانی و امپراتوری روم
سرداران ایران : سورن (سورنا)
سرداران یونان: مارکوس کراسوس
تاریخ جنگ: 53 پیش از میلاد
پیروز جنگ: اشکانیان
محل جنگ: شهر کاره (عراق امروزی)
تعداد ارتش اشکانیان: ده هزار تن
تعداد ارتش روم : 43 هزار تن سوار و پیاده
جنگ حران (کاره)، در سرزمینی در (بین‌النهرین) بین اورفه و راس‌العین بین سپاه اشکانیان (پارت‌ها) و جمهوری روم به وقوع پیوست. در ۶ می (۱۶ اردیبهشت) سال ۵۳ پیش از میلاد، سپاه کراسوس سردار رومی، با سپاه سورن سردار اشکانی درگرفت و در ۱۹ خرداد (۹ ژوئن) چنین سالی پس از یک جنگ خونین، سپاه مجهز و پیشرفته روم کاملاً شکست خورد و کراسوس نیز پس از اینکه مذاکرات به خشونت کشیده شد کشته شد.
از آن زمان تا 700 سال بین دو ابرقدرت جهان باستان یعنی امپراتوری های روم و ایران اشکانی و ساسانی جنگ و گاهی صلح برقرار بود.
رتبه نخست: نبرد گا ایکسیا
طرفین درگیر: امپراتوری هان و چو غربی
سرداران هان : لیو بانگ
سرداران چو: ژیانگ یو
تاریخ جنگ: 202 پیش از میلاد
پیروز جنگ: هان
محل جنگ: گا ایکسیا
تعداد ارتش هان: 600-700 هزار تن
تعداد ارتش چو غربی : 100 هزار تن
این جنگ در سال 202 پیش از میلاد درگرفت که به پیروزی قاطع هان انجامید.
لیو بانگ بعدها خود را امپراتور چین اعلام کرد و سلسله هان را تأسیس کرد، در حالی که ژیانگ یو پس از نبرد خودکشی کرد.
در طول نبرد، سربازان هان، همسر ژیان یو را که در پایتخت بود، دستگیر کردند. یو بیشترین ارتش خود را به پایتخت فرستاد تا بتواند همسرش را نجات دهد ولی این تقسیم نیرو به ضرر او شد و سرانجام در نبرد شکست خورد و سرانجام مجبور به خودکشی شد.
سرچشمه:
- ویکی پدیای انگلیسی
- سایت AncientHistoryLists